top of page

Położenie
Piekary to miejscowość położona malowniczo na lewym (zachodnim) brzegu Wisły, w przełomowym jej odcinku, zwanym Brama Tyniecka. naprzeciw opactwa Benedyktynów w Tyńcu. To stąd roztacza się najpiękniejszy widok na klasztor w Tyńcu  i na Bielanach. Sołectwo jest częścią Jury Krakowsko - Częstochowskiej i wchodzi w skład Bielańsko Tynieckiego  Parku Krajobrazowego. Dlatego też od dawna Piekary są celem wycieczek i miejscem  wypoczynku mieszkańców Krakowa  i okolicznych miejscowości.


Rys historyczny
Po raz pierwszy nazwa "Pekare" pojawia się w dokumencie Leszka Czarnego z 1286 roku zawierającym zezwolenie dla oo. Benedyktynów na zakładanie miast i wsi na prawie niemieckim. Na miejscu dzisiejszej wsi prawdopodobnie znajdowała się osada piekarzy (stąd nazwa wsi) należąca do grodu w Tyńcu. Pierwszy dokument wzmiankujący nadanie prawa niemieckiego Piekarom datowany jest na 25 czerwca 1367 roku, a lokacja przypisywana jest królowi Kazimierzowi Wielkiemu. Jest to jednak falsyfikat. Prawdziwe nadanie Piekarom prawa niemieckiego nastąpiło w 1456 roku za panowania Kazimierza Jagiellończyka.  Historyczny moment dla okolic Piekar to przemarsz wojsk Jana III Sobieskiego , które stoczyły z Turkami bitwę pod Wiedniem w 1683 roku.
W latach 1768-1772 działała w Polsce konfederacja barska. To quasi- powstanie walczyło z "wezwanymi" przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego wojskami rosyjskimi pod hasłem obrony wiary i wolności. Jedną z najważniejszych twierdz konfederatów był klasztor w Tyńcu, z którego próbowali m.in. zdobyć Kraków. Właśnie z Piekar wojska rosyjskie pod dowództwem Suworowa wielokrotnie próbowały zdobyć tą twierdzę. Konfederacja zakończyła się jednak klęską i pierwszym rozbiorem Polski (1772). To tutaj w 1793 roku Tadeusz Kościuszko spotkał się z gen. Józefem Wodzickim, aby przekonać go do przyłączenia się do przygotowującego się powstania. W wyniku trzeciego rozbioru Polski (1795) Piekary znalazły się w zaborze austriackim.   


Wykopaliska archeologiczne
 Na szczególną uwagę zasługują odkrycia dokonane 1880 roku przez Gotfryda Ossowskiego (1835-1897) oraz latach 1927 i 1936 przez Stefana Krukowskiego (1890-1982). Podejmowano je kilkakrotnie, ostatnie latem 2000 roku. Krzemienne narzędzia odnalezione przez nich w jaskiniach: nad Galoską, w  Okrążku, Na Gołąbcu (we wzgórzu Fudalowa Skała). Oraz pobliskich wykopach należą do jednych z najstarszych śladów obecności człowieka neandertalskiego na ziemiach polskich. Są one datowane na okres 120 tysięcy oraz 70-50 tysięcy lat temu pochodzą z ostatniego zlodowacenia (bałtyckiego).


Prom
Na osobna uwagę zasługuje działający od XII w. do 1989 roku między Piekarami a Tyńcem jedna z najważniejszych przepraw wiślanych pod Krakowem. Tu bowiem stała pierwsza forteca na zachód od Krakowa broniąca przepustu pod Wawelem od ziemi śląskiej, tędy prowadził szlak handlowy z Krakowa do Czech.


Piekary dziś
Współczesne Piekary to szybko rozwijająca się podkrakowska miejscowość, w której prowadzi działalność kilka firm i instytucji. To  również miejsce o ogromnym potencjale, obszar stwarzający dogodne warunki do różnego rodzaju inicjatyw. Sołectwo Piekary, to przedewszystkim ich mieszkańcy pełni aktywności oraz wyczuleni na sprawy lokalnej wspólnoty, dziedzictwa kulturowego i samorządności. 


Pałacyk w Piekarach    
Willa w Piekarach należy do piękniejszych zabytków architektury o cechach angielskiego neogotyku. Zbudowany został w latach 1857-1865 według projektu znanego krakowskiego architekta Filipa Pokutyńskiego. Fundatorem i pierwszym właścicielem pałacu był Alfred Milieski. W latach 1939-1945 użytkowali go okupanci niemieccy. Po drugiej wojnie światowej mieściło się tu między innymi Technikum Zielarskie (1945-1953). Od 1957 roku wraz z 30 hektarami gruntu przejął go Szpital dla Psychicznie i Nerwowo  Chorych im. Józefa Babińskiego w Kobierzynie. Zarówno pałac, jak i inne zabudowania folwarczne oraz park, uległy wówczas daleko posuniętej dewastacji.
Pałac otoczony jest przepięknym parkiem w stylu romantycznym, założony w latach 1857-1865, gdzie znajduje się 5 pomników przyrody w tym prawie dwustuletni miłorząb japoński. 
W centrum wsi Piekary w 70 rocznicę Pacyfikacji Piekar powstał kamień upamiętniający Pacyfikacje Piekar 4 lipca 1943 roku.

Szkoła Podstawowa 

założona w 1876 r. wyposażona w sale widowiskowo - sportową, pracownie komputerową i  plac zabaw.
Liceum Ogólnokształcące rozpoczęło nauczanie w roku 2002 . Szkoła mieści się w kompleksie rekreacyjno - sportowym  w Centrum Edukacyjnym “Radosna Nowina 2000”. Centrum składa się z kościoła, szkoły, 8 domków internackich, budynku administracyjnego, hali sportowej, krytej pływalni, boiska sportowego, kortów tenisowych oraz plac zabaw i prowadzone jest przez Fundację im. Ks. Siemaszki.


Ochotnicza Straż Pożarna 
(założona w 1894, należąca do najstarszych w okolicy); dysponuje niedawno wybudowanym budynkiem remizy.


Ludowy Klub Sportowy "Tęcza" Piekary
działający od 1947 r.) z nowym boiskiem sportowym powstałym w 2003 roku i szatnia sportowa powstałą w 2015 roku.


Stowarzyszenie "Przyjazne Piekary"
Powstało w styczniu 2010 z grupy mieszkańców Piekar zainteresowanych działalnością na rzecz rozwoju swojej miejscowości. 
Wieś Piekary ma podpisaną międzynarodową umowę partnerską z regionem Irlandzkim "ARAN ISLAND” (Stowarzyszeniem „Przyjazne Piekary”  a Comharchumann Forbartha Arann2012 r.).


Szlaki przebiegające przez sołectwo:

Małopolska Droga Św. Jakuba
Wiślany Szlak Rowerowy
Szlak spacerowo - dydaktyczny "Skałki Piekarskie"
Szlak Papieski "Nie lękajcie się" 


Piekary to wieś gościnna i nastawiona na turystykę weekendową. Z  Piekar rozciąga się najpiękniejszy widok na Opactwo w Tyńcu. Ze względu na przepiękną okolice, plenery piekarskie często wykorzystywane są do filmów przygodowych, sensacyjnych, historycznych a nawet fantastycznych takich jak: „Noce i Dnie” (rez. Jerzy Antczak), „Zielona Ziemia (reż Filip Bajon) „Lista Schindlera” (reż Steven Spielberg), „Gry uliczne” (reż. Krzysztof Krauze), „dzieje Mistrza Twardowskiego” (reż. Krzysztof Gradowski), „Ogniem i Mieczem (reż. Jerzy Hoffman), serial „Julia” (TVN)
 

To co widzisz zależy od tego skąd patrzysz

PIEKARY LISZKI KRAKÓW PIEKARY LISZKI KRAKÓW PIEKARY LISZKI KRAKÓW PIEKARY LISZKI KRAKÓWPIEKARY LISZKI KRAKÓW PIEKARY LISZKI KRAKÓWPIEKARY LISZKI KRAKÓW
Copyright © Vivamus 2018-2023. All rights reserved
bottom of page